مساله فلسطین با نشانه‌های تصویری و زبانی، جهانی شده است
تاریخ انتشار: ۲۱ بهمن ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۷۲۱۰۰۸
به گزارش خبرگزاری مهر، نشست تحلیل ساز و کارهای بازنمایی طوفان‌الاقصی و گفتمان مقاومت در نظام‌های نشانه‌ای بصری با محوریت بررسی تصاویر دیوارنگاری شده یا گرافیتی که در جهان بازنمایی شده‌اند، از سری نشست‌های همایش شناخت و تحلیل نظام نشانگانی طوفان‌الاقصی با حضور محمدصادق رشیدی توسط دفتر پاسداشت زبان فارسی حوزه هنری برگزار شد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
رشیدی استاد دانشگاه و نشانه‌شناس در ابتدای سخنرانی خود در این‌نشست، ضمن تقسیم بندی مقاومت به دو بخش نرم و سخت، به بررسی نحوه بازنمایی قرار گرفتن «مفهوم مقاومت» در آثار ادبی و هنری پرداخت و گفت: مقاومت علاوه بر داشتن مفاهیمی چون پایداری و ایستادگی و جهاد و شهادت و ایثار، خوانشی انتقادی و ساختارشکنانه، با هدف تضعیف نظام سلطه و هژمونی شکل می‌گیرد. مقاومت در مقابل نفوذ و جنگ رسانه‌ای و نبرد روایت‌ها در حوزه جریانات نرم به وجود می‌آید و شکل‌گیری گفتمان آن، نتیجه بروز قدرت، سلطه، نفوذ، تهاجم و تعرض است.
وی هدف از مقاومت نرم را ایجاد هویت دفاعی در برابر نظام سلطه عنوان کرد و افزود: مقاومت در اینجا تبدیل به فرهنگ و هویت می‌شود.
رشیدی مقاومت و خشونت را گفتمان‌ها و کلان روایت‌های مطرح در سطح بین‌الملل عنوان کرد و گفت: خشونت، زمانی که در قاب تصویر مخابره می‌شود، به مخاطب مفهوم قدرت را القا و بازنمایی می‌کند. گفتمان خشونت در قاب تصویر هراس ایجاد می‌کند اما گفتمان مقاومت در حال تولید عظمت است. بین خشونت و قدرت مرز ظریف و مبهمی وجود دارد. گاهی مفهوم خشونت در قاب رسانه قدرت‌نمایی تلقی می‌شود، درصورتی‌که قدرتی وجود ندارد. در سوی دیگر، که جبهه مقاومت است، قدرت ناشی از اعتقادات، باورها، ایمان و توکل حضور دارد که نیروی خود را از امید به پیروزی و پایداری به‌دست می‌آورد.
این‌استاد دانشگاه، مقاومت را در اساس زاییده شکل‌گیری قدرت دانست و افزود: عزت طلبی، حق‌طلبی، استقلال‌طلبی، سلطه‌ستیزی، آرمان‌گرایی و عدالت‌طلبی، عناصر کلیدی گفتمان مقاومت‌اند. گفتمان مقاومت به عنوان یک دال مرکزی، عناصر یادشده را در مفصل‌بندی خود کنار هم می‌چیند و هویت گفتمانی خود را به این شکل به‌دست می‌آورد و این عناصر در برابر گفتمان رقیب تولید و بازتولید می‌شوند. این گفتمان رقیب ممکن است از جنس نفوذ رسانه‌ای، سیاسی و … باشد، زیرا گفتمان رقیب همیشه خودش را به شکل‌های مختلف در می‌آورد. مانند مسئله استعمار که با شکل‌های متفاوت چون استعمار کهنه، نو و فرانو خودش را نشان داده و می‌دهد. گفتمان مقاومت به‌واسطه تولید این عناصر کلیدی، مواضع روشنی علیه گفتمان رقیب یا دشمن دارد و این گفتمان دشمن، لزوماً خارج از مرزها نیست بلکه درون کشورهای محور مقاومت در جهت ضربه زدن به گفتمان مقاومت حضور دارد.
رشیدی در خصوص کلان روایت‌ها گفت: باوجود شرایط شکل‌گیری پست‌مدرن، که بیانگر تکثر معنا، مرزها و فروپاشی کلان گفتمان‌ها و کلان روایت‌هاست، امپریالیسم کلان روایت خود را حفظ می‌کند. برعکس حوزه فرهنگ، که در آن تکثر دیده می‌شود، کلان‌روایت‌ها و دو قطبی‌ها در حوزه‌های سیاسی و ژئوپلیتیکی هنوز پابرجا هستند. مقاومت کنش‌گری فعال در سه حوزه فرهنگ، سیاست و اقتصاد است. زمانی که از مقاومت به مثابه فرهنگ یاد می‌شود، به معنای جاری شدن مقاومت در بستر فرهنگ عمومی است که باعث پایداری این گفتمان می‌شود و تجلی مفهومی آن در آثار ادبی و هنری چون ادبیات پایداری و ادبیات دفاع مقدس مشاهده می‌شود.
نویسنده کتاب «مبانی نشانه‌شناسی» به نقش مقاومت در حوزه فرهنگ پرداخت و گفت: مقاومت در عرصه فرهنگ، در حوزه مباحث نرم قرار می‌گیرد و مقابله با تهاجم، ناتو و شبیخون فرهنگی از مهم‌ترین راهبردهای آن است. البته ممکن است به فراخور زمان و شرایط مفاهیم دیگر نیز جایگزین آنها شود. در مراحل بعد، جنگ نرم، شناختی و ترکیبی باعث زایایی ابعاد مختلف مفهوم مقاومت در حوزه فرهنگ می‌شود و در این میان، یکی از راهبردهای تجهیز مقاومت فرهنگی، همان جهاد تبیین است.
این‌نشانه‌شناس به نقش مقاومت در عرصه سیاست و اقتصاد پرداخت و گفت: محور مقاومت در حوزه سیاست و ژئوپلیتیک شکل می‌گیرد و تبدیل به یک راهبرد فراملی، منطقه‌ای و جهانی می‌شود و همین فرهنگ به کشورهای دیگر نیز تسری می‌یابد. خیلی از کشورهایی که تحت استعمار بودند، شیوه و راهبرد مقاومت را با توجه به نتایج این محور به عنوان یک الگو قلمداد می‌کنند و فرهنگ مقاومت از مرزهای منطقه‌ای نیز عبور می‌کند و تبدیل به موضوع جهانی می‌شود. در حوزه اقتصاد نیز علناً نظریه اقتصاد مقاومتی شکل می‌گیرد و تبدیل به گفتمان می‌شود و نقش تجهیز کردن مقاومت در عرصه اقتصادی را نیز فراهم می‌کند.
رشیدی به بحث نشانه‌ها در موضوع موردنظر پرداخت و گفت: هویت زندگی اجتماعی انسان در بستر فرهنگ به‌واسطه نشانه‌ها معنا پیدا می‌کند. وی ادامه داد: زندگی اجتماعی بدون نشانه‌ها قابل تصور نیست و نشانه‌های زبانی همچون ژست و حرکت در چارچوب اجتماع تولید می‌شود. ما در فضای نشانه‌ای در حال زندگی هستیم و به واسطه‌ی به‌کارگیری نشانه‌ها در حال تبادل ارتباط معنا، انتقال معنا و تولید معنا هستیم. نشانه مفهوم عامی است که دارای معناست. وقتی این نشانه قراردادی شود و یک مفهوم کلی و یگانه را برای جمعی کوچک یا بزرگ همچون قوم، ملت، یا جهانیان صادر کند، تبدیل به نشانه‌های نمادی یا نماد می‌شود.
وی به بررسی نمونه آثار تصویری و اشکال زبانی دیوارنگاری شده یا گرافیتی مرتبط با مسئله غزه، فلسطین و طوفان‌الاقصی پرداخت و سپس درباره نقش و کارکرد این قبیل نشانه‌های تصویری و روایی در بحث مقاومت گفت: نشانه‌ها ابزار مقاومت فرهنگی هستند و مقابله فرهنگی نیز همیشه از طریق نشانه‌ها شکل می‌گیرد. با تحلیل آثار است که به‌قدرت و نفوذ نظام نشانه‌های زبانی، تصویری و نشانه‌های مبتنی بر روایت و … و نقش‌شان در یک کنش اجتماعی پی خواهیم برد.
این‌استاد دانشگاه در پایان علاوه بر ارایه و تحلیل نشانه‌شناسانه چند نمونه تصویر گرافیتی با موضوع فلسطین، که جهانی شده‌اند، به یک نمونه تصویری بسیار منعکس شده در جهان با موضوع فلسطین پرداخت و گفت: این تصویر دیوارنگاری شده، که در آن خیابانی پر ازنشانه‌های زبانی غزه و نشانه‌های بصری پرچم فلسطین می‌بینیم، نشان‌دهنده فرامنطقه‌ای و جهانی شدن مسئله فلسطین است. این نشانه‌های زبانی و تصویری در این تصویر، نشان دهنده این است که فلسطین در جهان تکثیر شده و تبدیل به مسئله کل جهان شده است.
کد خبر 6019606منبع: مهر
کلیدواژه: دانشگاه فرهنگیان اقتصاد مقاومتی جنگ رسانه ای جبهه مقاومت فلسطین ناتو غزه کتاب و کتابخوانی معرفی کتاب انقلاب اسلامی ایران نقد کتاب دهه فجر بیست وچهارمین نمایشگاه رسانه های کشور انتشارات سوره مهر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ترجمه وزارت فرهنگ و ارشاداسلامی نهاد کتابخانه های عمومی کشور سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران چهل و یکمین جایزه کتاب سال موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران نشانه های زبانی گفتمان مقاومت کلان روایت ها پرداخت و گفت گفتمان رقیب شکل می گیرد حوزه فرهنگ نشانه ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۷۲۱۰۰۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
ضربه‌های جدید مقاومت فلسطین به نظامیان رژیم صهیونیستی
به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از فلسطین الیوم، منابع فلسطینی از حمله خمپاره‌ای قسام به نیروهای اشغالگر در نتساریم خبر دادند.
گردانهای قسام اعلام کرد که نظامیان رژیم صهیونیستی را در محور نتساریم در جنوب شهر غزه با گلوله‌های خمپاره در هم کوبیده است.
از سوی دیگر گردانهای شهدای الاقصی نیز از حمله پایگاه زیکیم رژیم صهیونیستی خبر داد.
در بیانیه کتائب شهدا الاقصی آمده است: مبارزان ما به همراه نیروهای شهید عمر القاسم و کتائب شهید عبدالقادر الحسینی، پایگاه زیکیم را هدف قرار دادند.
گفتنی است که گروه‌های مقاومت فلسطین ۱۵ مهرماه برابر با هفتم اکتبر ۲۰۲۳، عملیات «طوفان الاقصی» را از غزه (جنوب فلسطین) علیه مواضع رژیم صهیونیستی آغاز کردند که سرانجام پس از ۴۵ روز نبرد و درگیری، سوم آذرماه ۱۴۰۲ (۲۴ نوامبر ۲۰۲۳) آتش بس موقت چهار روزه یا همان وقفه برای تبادل اسرا میان حماس و تل آویو برقرار شد.
این وقفه در جنگ، هفت روز ادامه یافت و سرانجام صبح جمعه ۱۰ آذر (اول دسامبر ۲۰۲۳) آتش‌بس موقت به پایان رسید و رژیم صهیونیستی حملات علیه غزه را از سرگرفت.
این رژیم برای جبران شکست خود و توقف عملیات مقاومت، گذرگاه‌های نوار غزه را بسته و در حال بمباران این منطقه است.
کد خبر 6092438
علت فوت پزشک متخصص در استان فارس در دست بررسی است